Even bijkomen van een lange dag. Een croissant en een glas munt thee houden mij gezelschap. Vandaag heb ik ouders geadviseerd over hoe ze zich kunnen voorbereiden op de rechtbank. Veel ouders denken dat ze daar gewoon hun verhaal kunnen doen en dat de rechter dan wel begrijpt hoe het écht zit. “Mijn zoon is helemaal niet betrokken, het komt door zijn vrienden,” zeggen ze dan. Maar ik waarschuw ze:” doe rustig aan.” Je kunt je hier niet volledig op voorbereiden, want je gaat dingen horen die je niet zag aankomen en die hard binnenkomen.
“Dat is slikken…”
Tijdens de zitting krijg je inhoudelijk te horen wat je kind precies heeft gedaan en waarvan hij wordt verdacht. Dat is slikken. Als ouder mag je natuurlijk laten weten hoe je alles ervaart, maar ik adviseer altijd om vooraf een brief te schrijven. Zet daarin wie je kind is, wat voor jongen hij is, en wat bij hem past. Maar wees je er ook van bewust dat hij daar niet voor niets zit. En misschien herken je hem niet eens in die setting, zijn houding, zijn woorden. Je kunt jezelf echt afvragen: Waar komt dit vandaan?
“Bereid je goed voor…”
Bereid je goed voor. Neem iemand mee die je vertrouwt, die je kan steunen en met nadruk kalmeren. Bijvoorbeeld een zus, een vriendin, iemand die je helpt om overeind te blijven. Want er zullen veel emoties loskomen. Ik denk terug aan mijn eerste keer in de rechtbank. Ik dacht: Wauw! Wat was ik blij dat mijn zusje erbij was. Ik was totaal niet voorbereid. Ik wist niet wat ik moest verwachten. Ik had wel een beknopte uitleg gekregen. Achteraf gezien, had inhoudelijk meer willen weten. De rechtbank was niet bepaald iets dat ik in mijn dagelijkse planning had zitten. De laatste keer dat ik er was, was als een moeder van een slachtoffer. Daarna heb ik de rechtbank mentaal geblokt. Ik ga even terug in de tijd en denk aan de eerste keer, dat mijn zoon werd voorgeleid.
“Croissants…”
“Hier sta ik dan voor de Rechtbank van Amsterdam. Ik heb het gehaald. Mijn hart begint steeds harder te kloppen en elk geluid klinkt harder. Waar is de ingang? Staan er nergens bordjes? Focus, Diana. Dit is nu niet het moment om te verdwalen. Je weet het wel, even die blokkade van de rechtbank in je hoofd opheffen. Ik loop er naartoe, ik sta te dralen. Ik krijg flashbacks van dit gebouw en het lichtelijk benauwd. Even diep ademhalen. Mijn telefoon gaat, het is mijn jongste zusje, die zei dat ze het niet zou redden. Begon allerlei vragen te stellen en ik had daar zo geen zin in. Toen zei ze draai je eens om.
“Een zak croissantjes…”
Stond ze daar die trut, met een zak croissantjes. Die heeft een humor, waar ik soms niks mee kan. Op dat moment was haar aanwezigheid en steun belangrijker. Ons aanmelden en dan plaatsnemen. Zaten we daar op 2 stoeltjes al kauwend op droge croissantjes, wachtende op zijn advocaat en de man van JBRA. Mijn zusje trekt overal eten en drinken vandaan. Hoe kan ze zoveel in haar jas kwijt? Zij was voorbereid en kende klappen van de zweep al, vanwege haar werk. Zij is pedagoog en werkt met jongeren. De man van JBRA kwam en stelde zich voor en legde uit wat er zou gebeuren. Mijn zoon zijn advocate kwam ook aanschuiven en legde mij weer uit, wat ik allemaal kon verwachten en dat hij waarschijnlijk met mij mee naar huis zou gaan, tenzij het bij mij niet veilig zou zijn. Ik dacht hoe bedoel je! Niet veilig bij mij thuis! Mijn zusje kijkt mij aan, omdat ze al mijn blikken kent en neemt het heel wijselijk over. We worden naar binnen geroepen. Er wordt gevraagd wie wij zijn en ik geef aan dat ik de moeder ben en mijn zusje geeft aan dat zij de tante is. Mijn zoon wordt naar binnen geleid.
“Schipholmomentje…”
Wat is hij hard in zijn gezicht. Zijn ogen zijn anders. Hij lijkt opeens ouder. De feiten waar hij van verdacht wordt, worden opgenoemd. De rechter-commissaris schrok van zijn leeftijd. Ze had hem ouder dan 14 geschat. Het komt hard bij mij binnen. Mijn zoon heeft een ander pijn gedaan. Hoe zal het met die jongen gaan? Hoe kon mijn zoon zo stom zijn! Mevrouw Sardjoe? Owh ja, dat ben ik. Wat vindt u van dit alles. Onopvallend adem ik diep in en uit. Ik moet mijzelf in een fractie van enkele seconden kalmeren. Hij krijgt avondklok en een paar restricties. Geen contact met zijn mededader en het slachtoffer. Ik dacht van wat dacht u van hij komt nooit meer naar buiten! Ik ergerde mij aan zijn houding. Hij mocht mee naar huis. Wij moesten weer beneden in de grote hal wachten. Wauw, deze mensen nemen wel hun tijd. Ondertussen kijk ik om mij heen. Er zaten veel ouders, allemaal wachtende op hun kind. Het was net de aankomsthal van Schiphol, wachtende op je dierbare die terugkomt van vakantie. Elke keer als de bewaarder er aan kwam lopen, zag je iedereen gespannen kijken of het zijn kind was. Eindelijk kwam die van mij naar buiten. Hij lachte ongemakkelijk, mijn zusje en ik hebben de blik van onze moeder overgenomen. Mijn zusje zei tegen me, als hij naar buiten komt blijf ontspannen, om hem een smack te geven in de rechtbank is niet zo verstandig. Blijf lachen. Ik besloot te lachen en niks te zeggen. Ik wilde gewoon naar huis en nooit meer hier terugkomen…” Dat is weer een ander verhaal…
“Neem iemand mee, die voor de croissantjes zorgt…”
Het is belangrijk om bij spannende of moeilijke afspraken iemand mee te nemen die kalm blijft, objectief is en de rust bewaar, maar die jou ook echt wil ondersteunen. Wanneer je hoog in je emoties zit, kun je anders overkomen dan je bedoelt. In de rechtbank zie je vaak ouders die totaal overrompeld zijn door wat ze horen. Sommigen lijken onverschillig, terwijl anderen juist te heftig of emotioneel reageren. Dat is begrijpelijk, want voor hen is dit een onbekende en ingrijpende situatie. Dit is geen dagelijkse bezigheid, geen afspraak waar je even naartoe gaat alsof het iets normaals is. Het is allesbehalve normaal. Net zoals criminaliteit dat niet zou moeten zijn. Dit is iets waar je niet op voorbereid bent en wat je niet zomaar meeneemt in het patroon van je leven.
“A sister is someone who knows you’re crazy and still chooses to be seen in public with you”
Tot de volgende blog!
Love, Light & Fire!
Diana Sardjoe
